Jak można spowolnić rozwój miopii u dzieci?

Czym jest miopia?

Popularnie zwana krótkowzrocznością, miopia jest w dzisiejszych czasach częstym problemem wśród dzieci. Wiążę się z trudnościami w widzeniu z oddali, co może przeszkadzać w nauce i innych ważnych, codziennych czynnościach. Wada ta często pogarsza się u dzieci z wiekiem. Nazywa się to miopią progresywną.

Jak można spowolnić postęp miopii?

Nie da się kompletnie zahamować rozwoju miopii, ale jest kilka sposobów, które zbadano i mogą mieć wpływ na spowolnienie postępu choroby. Są to m. in: niedostateczna korekcja wady, terapia atropiną, sztywne soczewki kontaktowe i kształtowanie rogówki.

Niedostateczna korekcja

Lekarze próbowali stosować niedostateczną korekcję krótkowzroczności, żeby minimalizować wysiłek przy skupianiu się na bliskich obiektach, który to przez niektórych uznawany był za powód postępu miopii. Jednak ostatnie badania nie wspierają tego poglądu: badacze odkryli, że nie ma znaczącej różnicy między tymi, którzy stosowali niedostateczną korekcję a tymi, którzy stosowali pełną korekcję.

Badania Kliniczne w Celu Ewaluacji Korekcji Miopii – COMET (Correction of Myopia Evaluation Trial) to badanie, które sprawdzało ideę noszenia okularów progresywnych w celu zmniejszenia wysiłku związanego ze skupianiem się na bliskich obiektach. Okazało się, że w porównaniu do zwykłych jednoogniskowych okularów, postęp miopii został spowolniony przez pierwszy rok. Nie zaobserwowano znaczących efektów w ciągu kolejnych 2 lat.

2 kolejne badania zasugerowały, że niedostateczna korekcja może wręcz przyspieszyć postęp wady. Dlatego też można z powodzeniem uznać, że niedostateczna korekcja nie jest sprawdzonym sposobem spowalniania rozwoju miopii.

Atropina

Innym sposobem, który ma pomóc w kontrolowaniu miopii jest terapia atropiną. Badania wykazały, że krople do oczu zawierające atropinę mogą spowalniać postęp miopii przez tymczasowy paraliż mięśni skupiających oka, a efekt jest taki, że źrenice są szeroko rozwarte.

Skoro tak, to dlaczego nie stosuje się tego w leczeniu miopii u dzieci? Ogólnie mówiąc, zdolność atropiny do paraliżu skupiania wzroku i rozszerzania źrenic może umniejszać zdolność dziecka do wydajnej nauki w szkole i do uprawiania sportu, w wyniku zwiększonej wrażliwości na światło. Ciągle rozszerzone źrenice wyglądają dziwnie, co może wywoływać problemy ze strony innych dzieci w szkole.

Sztywne soczewki kontaktowe mogą tymczasowo powstrzymać postęp miopii, ale nie mogą zupełnie jej wyleczyć.

Soczewki RGP

Wieloletnie badania wskazują na to, że miopię da się kontrolować przez noszenie sztywnych soczewek przepuszczających gaz (RGP – Rigid Gas Permeable). Chodzi o to, że takie soczewki są usztywnieniem, które wzmacnia przednią część oka, nie wpływając przy tym na kształt rogówki. Takie soczewki mogą spowalniać postęp miopii w przeciwieństwie do miękkich soczewek kontaktowych i okularów.

Poza tym, badanie postępu miopii w przypadku użycia soczewek kontaktowych (CLAMP - Contact Lens And Myopia Progression), ufundowane przez Narodowy Instytut Oka, skupiało się na analizie rozwoju miopii u ponad 100 dzieci w wieku 8-11 lat. Niektóre z nich były poproszone o noszenie soczewek RGP, a inne o noszenie miękkich soczewek kontaktowych. Badacze mierzyli ostrość ich wzroku i rozwój fizyczny oka, dlatego że u ludzi z miopią gałki oczne robią się zwykle większe niż normalnie.

Badania wykazały, że u dzieci, które nosiły soczewki RGP, postęp miopii został tymczasowo spowolniony. Natomiast u dzieci, które nosiły miękkie soczewki, wzrost gałki ocznej dalej postępował. Uznano, że soczewki RGP mogą spowalniać postęp miopii, ale nie dają permanentnej redukcji miopii.

Najtrudniejsze przy próbie udowodnienia skuteczności soczewek RGP jest znalezienie grupy kontrolnej, która byłaby gotowa prowadzić przez kilka lat taki sam styl życia.

Ortokorekcja

Inną możliwością kontroli miopii jest metoda zwana ortokorekcją. Polega na noszeniu specjalnych soczewek kontaktowych w nocy, dzięki czemu zmienia się kształt rogówki i następują korekcja krótkowzroczności. Chodzi o to, żeby zakładać takie soczewki na noc, do snu, aby widzieć wyraźnie następnego dnia, już bez tych soczewek. Zaniechanie zakładania soczewek na noc doprowadza jednak w końcu do takiego samego stopnia krótkowzroczności jak na początku.

Nadal prowadzi się różne badania na temat kontroli miopii u dorosłych i dzieci. Mimo wszystko najlepszym sposobem kontroli krótkowzroczności jest jej wczesne wykrycie. Dlatego warto regularnie badać wzrok dziecka.